Pages

28, డిసెంబర్ 2021, మంగళవారం

చందమామా ---- గొబ్బిళ్ళ పాట

చందమామ చందమామ ఓ చందమామా
చందమామ చందమామ ఓ చందమామా


చందమామ కూతుళ్ళు నీలగిరి కన్యలు

నీలగిరి కన్యలకు నిత్యమల్లె తోట

నిత్యమల్లె తోటలో నిర్మల్ల బావి

నిర్మల్ల బావికి గిలకల్ల తాడు

గిలకల్ల తాడుకి బుడికి బుడికి చెంబు

బుడికి బుడికి చెంబంటే అందరికి మనస్సు

బుడికి బుడికి  చెంబుకి పేడ ముద్ద దిష్టి 

పేడ ముద్ద దిష్టికి  పప్పు బెల్లం నైవేద్యం 



ఏల వచ్చెనమ్మ క్రిష్ణుడేల వచ్చెను


పల్లవి :

ఏల వచ్చెనమ్మ క్రిష్ణుడేల వచ్చెను

ఈ మాయదారి కృష్ణుడొచ్చి మహిమ చేసేను.


చరణం :

ఉట్లమీద పాలు పెరుగు ఎట్ల దించెను.

అబ్బ కొట్టబోతే దొరకడమ్మ చిన్నికృష్ణుడు….ఏల వచ్చెనమ్మ...


కాళింది మడుగులోన కరిగినాడమ్మా

అబ్బ బాలుడు కాడమ్మా పెద్దవాడమ్మా….ఏల వచ్చెనమ్మ...


చీరలన్ని మూటకట్టి చిన్నికృష్ణుడు

రవికలన్ని మూటకట్టి రాధాకృష్ణుడు

ఆ పొన్నమావి పైన పెట్టి పంతమాడెను….ఏల వచ్చెనమ్మ...


గోవర్ధనా గిరి ఎత్తినాడమ్మా

గోవులను కాచిన గోపాలుడమ్మా  ….ఏల వచ్చెనమ్మ….


రక్కసుల మదమునే అణచినాడమ్మా

భగవద్గీతను చెప్పిన పరమాత్ముడమ్మా 


ఏల వచ్చెనమ్మ క్రిష్ణుడేల వచ్చెను

ఈ మాయదారి కృష్ణుడొచ్చి మహిమ చేసేను.

ఈ మాయదారి కృష్ణుడొచ్చి మహిమ చేసేను.


సుబ్బి గొబ్బెమ్మ --- గొబ్బిళ్ళ పాట

సుబ్బి గొబ్బెమ్మ
సుబ్బి నియ్యవే


చేమంతి పువ్వంటి చెల్లినియ్యవే !


తామర పువ్వంటి తమ్ముడినియ్యవే!


అరటి పువ్వంటి అన్నయ్యనియ్యవే!


మల్లె పువ్వంటి మామానియ్యవే!


బంతి పువ్వంటి బావానియ్యవే!


మొగలి పువ్వంటి మొగుణ్ణియ్యవే!

అటవీ స్థలములు .... గొబ్బిళ్ళ పాట

అటవీ స్థలములు కరుగుదమా
వట పత్రమ్ములు కోయుదమా


గుంటలు గుంటలు తవ్వుదమా
గోళీకాయలు ఆడుదమా


చింతా పిక్కెలు ఆడెదమా
సిరి సిరి నవ్వులు నవ్వెదమా


దాగుడు మూతలు ఆడెదమా
తలుపుల చాటునా దాగెదమా


కోతీ కొమ్మచ్చు లాడెదమా
కొమ్మల మాటున దాగెదమా


చల్లని గంధం తీయుదమా
సఖియా మెడకు పూయుదమా


సన్నాజాజులు గుచ్చెదమా
దేవుని మెడలో వేయుదమా

దుక్కల్ దుక్కుల్ దున్నారంట ........ గొబ్బిళ్ళ పాట


గొబ్బియళ్ళో గొబ్బియళ్ళో గొబ్బియళ్ళో గొబ్బియళ్ళో

దుక్కుల్ దుక్కుల్ దున్నారంట.

ఏమి దుక్కుల్ దున్నారంట

రాజావారి తోటలో జామదుక్కుల్ దున్నారంట

ఔనాటె అక్కల్లారా చంద్రాగిరి భామల్లారా భామలగిరి  గొబ్బిళ్ళో

….గొబ్బియళ్ళో…గొబ్బియళ్ళో…….


విత్తనం విత్తనం వేశారంట ఏమి విత్తనం వేశారంట 

రాజావారి తోటలో జామవిత్తనం వేశారంట

ఔనాటె అక్కల్లారా చంద్రాగిరి భామల్లారా భామలగిరి  గొబ్బిళ్ళో

....గొబ్బియళ్ళో…గొబ్బియళ్ళో….


మొలకా మొలకా వచ్చిందంట ఏమి మొలకా వచ్చిందంట 

రాజావారి తోటలో జామ మొలకా వచ్చిందంట

ఔనాటె అక్కల్లారా చంద్రాగిరి భామల్లారా భామలగిరి  గొబ్బిళ్ళో

……గొబ్బియళ్ళో…గొబ్బియళ్ళో….


ఆకు ఆకు వేసిందంట ఏమి ఆకు  వేసిందంట

రాజావారి తోటలో జామా ఆకు వేసిందంట

ఔనాటె అక్కల్లారా చంద్రాగిరి భామల్లారా భామలగిరి  గొబ్బిళ్ళో

……గొబ్బియళ్ళో…గొబ్బియళ్ళో…


మొగ్గ మొగ్గ తొడిగిందంట ఏమి మొగ్గ తొడిగిందంట

రాజావారిలో జామ మొగ్గ తొడిగిందంట 

ఔనాటె అక్కల్లారా చంద్రాగిరి భామల్లారా భామలగిరి  గొబ్బిళ్ళో

....గొబ్బియళ్ళో…గొబ్బియళ్ళో…….


పువ్వు పువ్వు పూసిందంట

 ఏమి పువ్వు పూసిందంట 

రాజావారి తోటలో జామ పువ్వూ పూసిందంట

ఔనాటె అక్కల్లారా చంద్రాగిరి భామల్లారా భామలగిరి  గొబ్బిళ్ళో

....గొబ్బియళ్ళో…గొబ్బియళ్ళో…….


పిందె పిందె వేసిందంట ఏమి పిందె వేసిందంట.
రాజా వారి తోటలో జామ పిందె వేసిందంట

ఔనాటె అక్కల్లారా చంద్రాగిరి భామల్లారా భామలగిరి  గొబ్బిళ్ళో

....గొబ్బియళ్ళో…గొబ్బియళ్ళో…….


కాయ కాయ కాసిందంట ఏమి కాయ కాసిందంట.
తాజా తోటలో జసమకాయ కాసిందంట

ఔనాటె అక్కల్లారా చంద్రాగిరి భామల్లారా భామలగిరి  గొబ్బిళ్ళో

....గొబ్బియళ్ళో…గొబ్బియళ్ళో…….


పండు పండు పండిందంట 

ఏమి పండు పండిందంట రాజావారి తోటలో జామపండు పండిందంట

ఔనాటె అక్కల్లారా చంద్రాగిరి భామల్లారా భామలగిరి  గొబ్బిళ్ళో

....గొబ్బియళ్ళో…గొబ్బియళ్ళో…….


పండు పండు పెట్టారమ్మా 

నైవేద్యానికి పెట్టారమ్మా 

గొబ్బిగౌరికి జామపండు నైవేద్యంగా పెట్టారమ్మా

ఔనాటె అక్కల్లారా చంద్రాగిరి భామల్లారా భామలగిరి  గొబ్బిళ్ళో

....గొబ్బియళ్ళో…గొబ్బియళ్ళో……


పండు పండు తిన్నారంట 

ఏమి పండు తిన్నారంట

రాజావారి తోటలో జామపండు తిన్నారంట

ఔనాటె అక్కల్లారా చంద్రాగిరి భామల్లారా భామలగిరి  గొబ్బిళ్ళో

....గొబ్బియళ్ళో…గొబ్బియళ్ళో……

27, డిసెంబర్ 2021, సోమవారం

తోచీతోచని కబుర్లు

ఏమిటో.. ఏమీ తోచకుండా ఉంది. 

అలా అని పని లేకుండా లేదు. ఉంటూనే ఉంది.. అయినా తోచీతోచకుండా ఉంది.

ఏ తోడికోడలు పుట్టింటికన్నా  వెళ్దామంటే ఎవరూ లేరు మరి. 

'తోచీతోచనమ్మ తోడికోడలు పుట్టింటికి వెళ్ళింది' అని కదా సామెత. 

మరి తోచీ తోచనమ్మ చేయాల్సింది ఇదే కదా. 

చదవాల్సిన పుస్తకాలు 'మా సంగతేమిటి?' అని ప్రశ్నిస్తున్నాయ్.

ఉన్నవి చాలనట్టు మొన్ననే ఓ చిన్న పుస్తక ప్రదర్శనకి వెళ్లి ఓ నాలుగు కొత్తవి తెచ్చా. లాభం లేదు, కొంచం స్పీడు పెంచాలి, చదివే విషయంలో.

"3రెడ్ వేవ్ వస్తుందా  మళ్ళి లాక్ డౌన్ ఉంటుందా ?" ఉదయాన్నే ఫోన్ పలకరింపు. 


కూరగాయలు కొనడానికి బజారుకి వెళ్తే వినబడ్డ వ్యాఖ్యానాలు నవ్వు తెప్పించాయ్. 

"ప్రభుత్వం  మారినా కూరల రేట్లు తగ్గలేదు.." అనుకుంటున్నారు జనం. 

"సొరాజ్జం వస్తే మా ఊరి కానిస్టీబుకి బదిలీ అవుతుందా బాబయ్యా" అంటూ 'కన్యాశుల్కం' లో బండి వాడి ప్రశ్న గుర్తొచ్చేసింది.  

ఎవరి సమస్యలు వాళ్ళవి మరి. 

ఎన్నో పనులల్లో బిజీ గా ఉన్న ముఖ్యమంత్రికి కూరల రేట్లు లాంటి చిన్న విషయాలు పట్టించుకునే తీరిక ఉంటుందా? వీళ్ళ పిచ్చి కానీ.


థియేటర్ కి వెళ్లి సినిమా చూసి చాలా రోజులయ్యింది. చూడాలనిపించే సినిమా ఏదీ కనిపించడం లేదు. 

నా టేస్ట్ లో ఏదో లోపం ఉందేమో మరి. కనీసం నిర్మాణం లో ఉన్న సినిమాలు కూడా ఏవీ చూడాలనే కుతూహలాన్ని కలిగించడం లేదు. 

కాలం అంతా ఒటిటిలతోనే కాలక్షేపం చేయాల్సి వచ్చేలా ఉంది.

ఎక్కడో మొదలుపెట్టి ఎక్కడికో వెళ్ళిపోయాను కదా..

ఏమిటో ..ఏమీ తోచటం లేదు మరి !!!!!!!!

1, నవంబర్ 2021, సోమవారం

తిప్పుడు పొట్లం

అప్పుడు నాకు తొమ్మిది/పదేళ్ళు.
ఎప్పటిలాగే ఆ సంవత్సరం కూడా దీపావళి హడావిడి మొదలయ్యింది.
అప్పటి పరిస్థితి ఏమిటంటే మతాబులు, కాకర పువ్వొత్తులు కాల్చడం మరీ చిన్నతనం, టపాకాయలు కాల్చడం మరీ పెద్దతనం.
ఏం చెయ్యాలి మరి? అసలే దీపావళి అంటే నెల్లాళ్ళ ముందు నుంచే మతాబా గొట్టాలు చేసే పని మొదలైపోతుంది ఇంట్లో. మరో పక్క టపాకాయల హడావిడి.
మతాబా మందూ, సూరే కారం, మన్నూ మశానం.. మొత్తం కలిపి చిత్ర విచిత్రమైన వాసనలు.


నేనంత ఉత్సాహంగా ఉండకపోడం తాతయ్య దృష్టిలో పడింది.
ఒళ్లో కూర్చో పెట్టుకుని ఆ కబురూ, ఈ కబురూ చెప్పి నా బాధేమిటో కూపీ లాగారు.
"ఓస్.. ఇంతేనా.. నీకీ సంవత్సరం తిప్పుడు పొట్లం చేయిస్తాను కదా.." నాకేమో మిఠాయి పొట్లం తెలుసు కానీ తిప్పుడు పొట్లం ఏమిటో తెలీదు.
కనీసం ఆ పేరు కూడా వినలేదు. మా ఊళ్ళో నా ఈడు పిల్లలెవరూ అప్పటి వరకూ ఎవరూ తిప్పుడు పొట్లం కాల్చలేదని తెలిసి బోల్డంత గర్వ పడ్డాను.
ఇక అది మొదలు ఎప్పుడెప్పుడు దీపావళి వస్తుందా అని ఎదురు చూడడమే..


తాతయ్య చిన్నప్పుడు ఇంట్లో పిల్లలంతా తిప్పుడు పొట్లం తిప్పుకునే వాళ్లుట..
కావాల్సిన సరంజామా అంతా వాళ్ళే సమకూర్చుకునే వాళ్లుట..
"ఏమేం కావాలో చెబుతాను.. తెచ్చుకుని ఒక చోట పెట్టుకో" అని తాతయ్య చెప్పడం ఆలస్యం, మరుక్షణం నేను వేట మొదలు పెట్టాను.
తాతయ్య అభయ హస్తం ఉంది కాబట్టి నాన్న భయం లేదు.
ముందుగా డొక్క పొట్టు తెచ్చి ఎండబెట్టాలి.
కొబ్బరి పీచుతో డొక్క తాళ్ళు పేనే లక్ష్మమ్మ గారి ఇంటి చుట్టూ నాలుగైదు ప్రదక్షిణాలు చేసి తడి తడిగా ఉన్న డొక్క పొట్టు సంపాదించా.


నెక్స్ట్ ఐటెం చితుకులు.
 అర్ధమయ్యేలా చెప్పాలంటే తాటికాయల గుత్తి లో కాయలు రాలిపోయాక మిగిలి ఉండే ఖాళీ గుత్తులన్న మాట.
తాటి తోపు చుట్టూ తిరిగి ఎన్ని సంపాదించానంటే.. అవి చూసి అమ్మ బోల్డంత సంతోష పడింది.. తిప్పుడు పోట్లానికి పోను మిగిలిన వాటితో ఒక నెల్లాళ్ళ పాటు వేడి నీళ్ళు కాచుకోవచ్చని. తగుమాత్రం చితుకులని ఎండ బెట్టి, కాల్చి బొగ్గులు చేసి, ఆ బొగ్గులని మరీ మెత్తగా కాకుండా పొడి కొట్టి పక్కన పెట్టేసరికి నా శరీర చాయ కృష్ణ వర్ణానికి మారింది.

తిప్పుడు పొట్లం చేయడానికి కావాల్సిన మరో ముఖ్యమైన వస్తువు ఉప్పు. 
అదెలాగో ఇంట్లో పెద్ద జాడీ నిండా సమృద్ధిగా ఉంటుంది.
 "ఇదిగో.. రేప్పొద్దున్న మీరు ఏడాదికి కొన్న ఉప్పు అప్పుడే అయిపోయిందా అంటారు.. తాతా మనవళ్ళు వేరే ఉప్పు కొనుక్కోండి.. ఇంట్లోది ఇవ్వను" అని బామ్మ పేచీ పెట్టింది. 
 అలాంటివి పట్టించుకుంటే తాతయ్య గొప్పదనం ఏముంది?  పాత నేత చీర కనీసం సగం ముక్కైనా కావాలి.. బామ్మని అడుగుదాం అనుకున్నాను కానీ.. "నా దగ్గర ఉందిరా.." అని అమ్మ ఇచ్చేసింది. ఒక తాటాకు కావాలిట.. తాతయ్య భూషణం చేత తెప్పించారు.


తెల్లారితే దీపావళి..
అయినా ఇల్లలకగానే పండుగ కాదు కదా..
తిప్పుడు పొట్లం అలకడానికి పేడ, మట్టి కావాలనేసరికి, కొమ్ముల గేదె దగ్గరికి కొంచం భయం భయంగా వెళ్లి పేడ తెచ్చేశా.
తిప్పుడు పొట్లం ఎలా ఉంటుందో, ఎలా కాల్చాలో నా ఊహకి అస్సలు అందడం లేదు..
 తాతయ్యని అడిగినా "చేసి ఇస్తాను కదా.." అంటున్నారు తప్ప ఇంకేమీ చెప్పడం లేదు.
 ఇంక నేను చేసేదేముంది? తాతయ్య తిప్పుడు పొట్లం ఎలా చేస్తారో చూడడం తప్ప.


ముందుగా చీర ముక్కని అడ్డంగా మడతలు వేసి నిలువుగా పరిచారా.. దానిమీద ఎండబెట్టిన డొక్క పొట్టు, చితుకుల పొడి, ఉప్పు అన్నీ కలిపి సమంగా పరిచారు, తాతయ్య నాన్న కలిసి. ఇప్పుడు చీర ముక్కని రిబ్బన్ చుట్టినట్టుగా చుట్టుకుంటూ వెళ్ళారు, డొక్క పొట్టూ అవీ ఒలికి పోకుండా.. మొత్తం చుట్టేశాక పురికొస తాడుతో గట్టిగా కట్టేశారు.
అప్పుడు తాతయ్య అమ్మని కేకేసి ఆ మూట చుట్టూ రెండు సార్లు అలకమన్నారు.. "నాకు తెలుసండీ మావయ్య గారూ.. మా చిన్నప్పుడు చేసుకునే వాళ్ళం" అని వినయంగా చెప్పింది అమ్మ. మొత్తానికి ఒక పేడముద్ద లా తయారైన ఆ వస్తువు ని చూడగానే సగం ఆసక్తి పోయింది నాకు.


"అప్పుడే అయిపోలేదురా.. ఇంకా బోల్డంత పని ఉంది.. దీన్ని బాగా ఎండ బెట్టు.." చెప్పారు తాతయ్య. వీధిలో మంచం వేసి మతాబాలు, చిచ్చు బుడ్లు, జువ్వలు వాటన్నింటితో పాటూ పొట్లాన్ని కూడా ఎండ బెట్టాను. "బాగుంది తిప్పుడు పొట్లం.. మిగిలిన వాటికి దిష్టి తగలకుండా.." తాతయ్య వినకుండా బామ్మ వెక్కిరించింది. దీపావళి రోజు మధ్యాహ్నానికి ఫెళఫెళ్ళాడుతూ ఎండిపోయింది ఆ తిప్పుడు పొట్లం. సాయంత్రం అవుతుండగా భూషణం వచ్చాడు. ఎండిన తాటాకులో కమ్మ మాత్రం ఉంచి, ఆకుని విడగొట్టేశాడు. ఆ కమ్మని ఒక ఉట్టిలా తయారు చేసి అందులో పొట్లాన్ని పెట్టి కదలకుండా కట్టేశాడు.


అది మొదలు నేను దివిటీలు కొట్టేస్తాననడం.. బామ్మేమో కాసేపు ఆగమనడం.. దివిటీలు కొట్టాక కూడా తిప్పుడు పొట్లం కాల్చడానికి తాతయ్య ఒప్పుకోలేదు.. "చీకటి పడ్డాక అయితే బాగుంటుంది" అనడంతో ఇష్టం లేకపోయినా మతాబాలూ అవీ కాల్చాను కాసేపు. చీకటి పడ్డాక తిప్పుడు పొట్లం లో పైన నిప్పు వేసి, ఓ రెండు తిప్పులు తిప్పి చూపించి పొట్లాన్ని నా చేతికి ఇచ్చారు తాతయ్య. తాటి కమ్మ పట్టుకుని వడిసెల తిప్పినట్టు గిరగిరా తిప్పితే పొట్లం లోపల నిప్పు రాజుకుని ఉప్పు కళ్ళు ఠాప్ ఠాప్ మని పేలడం.. బొగ్గు పొడి, కొబ్బరి పొట్టూ కలిసి మెరుపుల్లా బయటకి రావడం. ఎంత స్పీడుగా తిప్పితే అన్ని మెరుపులు.


మొదట్లో చాలా ఉత్సాహం గా ఉంది కానీ, రాను రానూ చెయ్యి నొప్పెట్టడం మొదలెట్టింది.. మెరుపులు బయటికి రావడం మినహా ఏ ప్రత్యేకతా లేదు తిప్పుడు పొట్లంలో.. ఎంత సేపు తిప్పినా ఎప్పటికీ అవ్వడం లేదన్న విసుగు.. అక్కడికీ 'కాసేపు మీరు కూడా తిప్పండి.. ఎంత బాగుందో' అని ఇంట్లో వాళ్ళని ఊరించా.. అబ్బే.. వింటేనా.. ఇలా కాదని "మిగిలింది రేపు మిగులు దీపావళి కి తిప్పుతా తాతయ్యా.." అన్నాను.. అలా కుదరదుట.. ఒకసారి వెలిగిస్తే పూర్తవ్వాల్సిందేట..


చేతులు మార్చుకుంటూ, స్పీడు బాగా తగ్గించి తిప్పుతుంటే చూసి కాసేపటికి తాతయ్య జాలి పడ్డారు.. "ఇంక చాల్లే.. పక్కన పడేయ్.." అనడంతో ప్రాణం లేచొచ్చింది. "ఇంతోటి సంబరానికి నా ఉప్పు జాడీ ఖాళీ చేసేశావా " అన్న బామ్మ మాటలు విన్నట్టు నటించా..

ఇంకా దీపావళి  కి నాలుగు రోజులు ఉంది కనుక కుదిరితే ట్రై చేయండి మీరు కూడా .... 

చేతులు నొప్పి పేడతాయి జాగ్రత్త సుమీ 



18, అక్టోబర్ 2021, సోమవారం

అమ్మకి కోపం వస్తే..

                     ఇంట్లో అందరికీ మనమీద కోపం రావడం ఒక ఎత్తైతే, అమ్మకి కోపం రావడం మరో ఎత్తు. ఇంకెవరి కోపాన్నీ పెద్దగా పట్టించుకోక పోయినా పర్లేదు కానీ, అమ్మతో అలా కుదరదు. బోయినం మాట అటుంచి, మంచి నీళ్ళు కూడా సరిగా ముట్టవు.  నాన్నకి కోపం వస్తే నాలుగు దెబ్బలు వేస్తారు. ఆ వెంటనే కోపం మర్చిపోతారు.  కానీ అమ్మ అలా కాదు, ఏమీ అనదు కానీ అస్సలు మాటాడదు. మనం వెనక వెనకే తిరిగినా సరే అస్సలు మన వంక చూడనన్నా చూడదు. 


            అసలు అమ్మకి కోపం ఎందుకు వస్తుంది? మనం ఏదో ఒక పిచ్చి పని చేస్తేనే కదా?? 'వెర్రిదీ అమ్మేరా... పిచ్చిదాని కోపంరా..' అన్నాడు కదా ఓ సినిమా కవి.  మనం తెలిసో తెలియకో చేసే పిచ్చి పనులు అమ్మకి మన మీద పిచ్చి కోపం రప్పిస్తాయన్న మాట.  నాలుగు కొట్టాలనిపించినా గబుక్కున చేతులు రావు కదా, అందుకని ఏవీ అనకుండా ఊరుకుంటుంది. 


            ఒకసారి నేను  అమ్మతో పేరంటానికి వెళ్లాను. ఆ పేరంటానికి రాజ్యంగారమ్మాయి కొత్త చీర కట్టుకుని వచ్చింది. అందరూ ఆ చీరని ఒకటే మెచ్చుకోవడం. ఇంతలో నేను చేసిన ఓ పొరపాటు వల్ల ఆ చీరమీద మరక పడింది.చిన్న మరకే అయిన కొత్త చీర కదా, పైగా ఆ అమ్మాయి మొదటిసారి చీర కట్టుకుంది కూడాను, పేరంటానికి వచ్చిన అందరూ 'అయ్యో పాపం' అనడవే. ఏం చెయ్యాలో తెలీక నేను ఇంటికెళ్ళిపోయాను. తర్వాత కాసేపటికి అమ్మొచ్చింది. ఏవీ మాటాడలేదు.. ఒకటీ రెండూ కాదు ఏకంగా మూడు రోజులు. 


         అది మొదలు అమ్మకి చాలా సార్లే కోపం వచ్చింది నా మీద. ఎక్కువగా అల్లరి చేసినప్పుడూ, ఆటల్లో దెబ్బలు తిని వచ్చినప్పుడూ, బళ్ళో మేష్టారు నామీద కోప్పడ్డప్పుడూ, బామ్మ గట్టిగా గసిరినప్పుడూ, పరీక్షల్లో మంచి మార్కులు రానప్పుడూ ఇలా.. ఒక్కోసారి అమ్మకి నామీద ఎందుకు కోపం వచ్చిందో కూడా తెలిసేది కాదు. కోపం వచ్చినదని మాత్రం తన ముఖం చూడగానే తెలిసిపోయేది.. కారణం తర్వాతెప్పుడో తెలిసేది. నేను అల్లరేక్కువ చేస్తున్నానో, ఇంకోటనో ఎవరన్నా అమ్మకి చెప్పినా అమ్మకి నామీదే కోపం వచ్చేసేది మరి. 


           నేను బడి నుంచి ఇంటికి వచ్చేసరికి ఎప్పటిలాగా నవ్వుతూ ఎదుర్రాకుండా ముఖం గంటు పెట్టుకుని తన పన్లు తను చేసుకుంటోందంటే అమ్మకి  నామీద కోపం వచ్చేసినట్టే. ఇంక నేనెంత వెంటబడి మాటాడినా విననట్టు నటిస్తుంది. నాకేవీ పనులు చెప్పదు. నేను చెయ్యబోయినా చెయ్యనివ్వదు. మొదట్లో అమ్మకి కోపం వస్తే నాకు భయం, బాధా వచ్చేసేవి కానీ, రాన్రాను అమ్మ కోపం పోగెట్టే ఉపాయం తెలిసిపోయింది. ఏవీలేదు, అమ్మకి కోపం రాగానే అన్నం ఎప్పుడూ తినేంత కాకుండా కొంచమే తినడం. 


             మొత్తం మానేస్తే నాన్న తంతారు కానీ, ఆకల్లేదు అని కొంచం తిని ఊరుకుంటే ఏవీ అనలేరు కదా. ఈ ఉపాయం మాత్రం బ్రహ్మాండంగా పనిచేసింది. ఓ పూటో రోజో చూసి అమ్మ వెంటనే మాటాడేసేది.  తర్వాతేవో మంచి మాటలు చెప్పేది. నేను బుద్ధిగా వినేదానిని. మళ్ళీ కథ మామూలే. 

3, సెప్టెంబర్ 2021, శుక్రవారం

ముసురేసింది ....

          "దేవుడా దేవుడా గాట్టి వర్షం కురిపించు.." పొద్దు పొద్దున్నే నిద్ర లేవగానే ఆకాశంలో  మబ్బులు కనిపిస్తే నేను దేవుణ్ణి కోరుకునే చిన్న కోరిక ఇది. 

             బాగా వర్షం వస్తే బడికి  వెళ్ళక్కర్లేదు కదా మరి. మా బళ్ళో ఉండే రెండు గదుల్లోనూ ఒకటి బంగాళా పెంకులది,  రెండోది తాటాకుతో కప్పింది. వానొచ్చిందంటే నీళ్లన్నీ మామీదే. అందుకని పెద్ద  వర్షమొస్తే బడికి సెలవన్న మాట. అసలు బళ్ళో కూర్చోడం మాటెలా ఉన్నా, మేష్టార్లు బడికి  రావాలన్నా వీలు పడదు.  బురద రోడ్ల మీద సైకిలు దొర్లించుకుంటూ రావడం చాలా కష్టం మరి.  



         బడికి సెలవిచ్చేస్తే ఎంచక్కా ఎంత బాగుంటుందో. మామూలుగా ఆదివారం నాడు  సెలవిస్తారనుకో. అయినా కానీ ఇలా మధ్య మధ్యలో సెలవులోస్తే భలేగా ఉంటుంది.  మనం  చద్దన్నం తినేసి బడికి బయలుదేరే లోపే ఎవరో ఒకరు "ఇవాళ బళ్ళేదు" అని చెప్పేస్తారు  కదా. 

       అప్పుడు పుస్తకాల సంచీని అమ్మకీ, నాన్నకీ కనిపించకుండా దాచేయాలి. ఎదురుకుండా  సంచీ కనిపిస్తుంటే "చదువుకో" అని ప్రాణాలు తోడెయ్యరూ, అందుకన్న మాట.  పాఠాలన్నీ  వచ్చేశాయ్ అన్నా వినిపించుకోకుండా, "మళ్ళీ చదువుకో" అనో "ఎక్కాలు నేర్చుకో" అనో  ఆర్డర్లేస్తారు. 


         బయట బాగా వర్షం పడుతోందనుకో, మూల గదిలోకి వెళ్లి కిటికీ దగ్గరకి తలొచ్చేలా  పెద్ద మంచం మీద పడుకోవాలి.  అప్పుడైతే వర్షం ఎలా కురుస్తోందో బాగా చూడొచ్చు.  

ఒక్కోసారి ఊరంతా చీకటిగా అయిపోయి, ఉరుములూ అవీ వస్తూ, లావు లావు ధారలుగా వర్షం  కురుస్తుంది చూడు, అలాంటప్పుడైతే భయమేస్తుంది కానీ, మామూలు వర్షమైతేనా ఎంతసేపైనా  అలా చూస్తూ ఉండిపోవచ్చు. మధ్య మధ్యలో వచ్చే మెరుపులు భలేగా ఉంటాయి. చూరు మీద నుంచి  నీళ్ళు ధారలు ధారలుగా పడ్డప్పుడు కింద నేలంతా చిల్లులు పడి చిన్న చిన్న చెరువుల్లా  అయిపోతుంది. అప్పుడు కనక వర్షం తగ్గిందంటే ఆ నీళ్ళలో పడవలు ఆడుకోవచ్చు. 


             చెరువంటే గుర్తొచ్చింది. మూల గదిలో కూర్చున్నామంటే తోట   లో  వర్షం కురవడం  చూడొచ్చు. అసలే తోట నిండా నీళ్ళా? ఆ నీళ్ళలో మళ్ళీ బోల్డు బోల్డు నీళ్లన్న మాట.  ఒక్కోసారి తోట పొంగిపోతుందేమో అని భయమేస్తుంది కానీ, అలా వర్షం కురవడం మాత్రం  ఎంతసేపైనా చూడాలనిపిస్తుంది. బాగా దూరంగా చూస్తే అక్కడ  వర్షం కూడా మంచులాగే కనిపిస్తుంది.

 

         వానొచ్చిందంటే తోట తిరిగే నీరుకట్లూ,  బురదపాములూ మండువాలోకి  వచ్చేస్తాయి. కర్రుంది కదా అని వాటిని చంపెయ్యకూడదు.తాచుపామైతేనే చంపాలి. కానీ హమ్మో.. తాచుపాముని చంపడం అంత సులువేంటి? నాన్నైతే ఒక్క  దెబ్బకి చంపేస్తారనుకో. కాకపొతే ఈ బుడత పాముల్ని చూసి 'పాము' 'పాము' అని అరిచి కాసేపు బామ్మని ఖంగారు  పెట్టొచ్చు. 


       ఎంత చద్దన్నం తిని ఊరికే కూర్చున్నా టైంకి  ఆకలెయ్యక మానదు కదా.

 అలా  అని "తినడానికి ఏవన్నా పెట్టు" అని అమ్మని పీక్కు తినకూడదు. తనకి చెయ్యి ఖాళీ  అయ్యాక తనే పెడుతుంది. పొద్దున్నైతే ఒకటే హడావిడిగా ఉంటుంది కానీ, మధ్యాన్నం  బోజనాలైపోయాక అమ్మక్కొంచం ఖాళీ దొరుకుతుంది కదా.. 

             అప్పుడు ఏ వేరుశనగ గుళ్ళో వేయించి  పెడుతుంది. కొంచం బెల్లమ్ముక్క కూడా తనే ఇస్తుందిలే, మళ్ళీ పైత్యం చేయకుండా. 


             బామ్మైతే వర్షం వచ్చినప్పుడల్లా తన చిన్నప్పటి ఫ్రెండ్సులకి ఎవరెవరికి  వర్షాల్లో ఏమేం దొరికాయో కథలు కథలుగా చెప్పేస్తుంది. వర్షం తగ్గిపోయాక బురదగా  ఉంటుంది కదా. బామ్మ ఫ్రెండ్సులు ఆ బురదలో కర్రతో తవ్వే ఆట ఆడుతుంటే ఒకళ్ళకి గొలుసూ,  మరొకళ్ళకి ఉంగరమూ (రెండూ నిజం బంగారమే) దొరికాయిట. వాళ్లకి అదృష్టం ఉందిట. నేను  వెతుకుదామనుకున్నా తను పడనివ్వలేదు. ఎప్పుడూ ఉండే గొడవే జొరం వస్తుందని. అయినా ఎవరూ  చూడకుండా నేను వెతికాననుకో. కానీ నాకు అదృష్టం లేదు.


      మామూలప్పుడైతే అన్నం వేడి వేడిగా ఉంటే అస్సలు తినలేమా.. అదే వర్షం  వచ్చినప్పుడైతే వేడన్నం ఊదుకుంటూ తింటే ఉంటుందీ..  అది అరిటాకులో .అదే రాత్రప్పుడైతే పెరుగన్నం  అవుతుండగానే నిద్ర ముంచుకొచ్చేస్తుంది. కడుపులో వేడి వేడిగా ఉంటుంది కదా మరి.  అప్పుడు నిండా రగ్గు కప్పేసుకుని గాట్టిగా కళ్ళు మూసేసుకుంటే వర్షం చప్పుడు,మధ్యలో  తోట లొంచి కప్పల బెకబెకలు వినిపించీ అలా అలా నిద్రలోకెళ్లిపోతాం. 

తెల్లారిందంటే మళ్ళీ  బళ్ళోకెళ్ళాల్సిందే. ....................... 

ఎంత మనం రోజూ దండం పెట్టుకుంటే మాత్రం, 

వానదేవుడు మనూళ్ళోనే  రోజూ వర్షం కురిపించెయ్యడు కదా. 

మిగిలిన ఊళ్లలో కూడా మనలాంటి పిల్లలుంటారు కదా మరి!!!!!!!!!! 




30, ఆగస్టు 2021, సోమవారం

కృష్ణం కలయ సఖి సుందరం(ముఖారి రాగం - ఆది తాళం )

ఈ  కీర్తన సుప్రసిద్ధ వాగ్గేయకారుడు నారాయణ తీర్ధులు
 రచించిన శ్రీ కృష్ణ లీలా తరంగిణి   అనే భక్తి కావ్యం లోనిది . 
దీనిని భాగవతం లోని దశమ స్కందంలోని ప్రధాన ఘట్టాలను ప్రాతిపదికగా తీసుకొని రచనచేశారు . దీనిలో 12 తరంగాలు, 156 కీర్తన లు ఉన్నాయి. దీనికోసం 36 రాగాలు వాడారు. 

______________________________________________


కృష్ణం కలయ సఖి సుందరం
బాల కృష్ణం కలయ సఖి సుందరం||


కృష్ణం కథవిషయ తృష్ణం జగత్ప్రభ విష్ణుం సురారిగణ జిష్ణుం
సదా బాల కృష్ణం కలయ సఖి సుందరం|


నృత్యంతమిహ ముహురత్యంతమపరిమిత భృత్యానుకూలం అఖిల సత్యం
సదా బాల కృష్ణం కలయ సఖి సుందరం |


ధీరం భవజలభారం సకల వేద సారం సమస్తయోగిధారం
సదా బాల కృష్ణం కలయ సఖి సుందరం |


శృంగార రసభర సంగీత సాహిత్య గంగాలహరికేళ సంగం
సదా బాల కృష్ణం కలయ సఖి సుందరం |

 

రాధారుణాధర సుతాపం సచ్చిదానందరూపం జగత్రయభూపం
సదా బాల కృష్ణం కలయ సఖి సుందరం |

దామోదరం అఖిల కామాకరంగన శ్యామాకృతిం అసుర భీమం
సదా బాల కృష్ణం కలయ సఖి సుందరం |

అర్థం శితిలీకృతానర్థం శ్రీ నారాయణ తీర్థం పరమపురుషార్థం
సదా బాల కృష్ణం కలయ సఖి సుందరం |

 

మా గురువు గారు శ్రీమతి గిరిజా కుమారి గారి గాత్రం లో  ఈ పాట .. 




  



కస్తూరి రంగ రంగా


కస్తూరి రంగరంగా - నాయన్న కావేటిరంగరంగా

శ్రీరంగ రంగరంగా నినుబాసి - యెట్లునే మరచుందురా


కంసుణ్ణి సంహరింపా - సద్గురుడు - అవతారమెత్తెనపుడూ

దేవకీ గర్భముననూ - కృష్ణావ - తారమై జన్మించెనూ

యేడు రాత్రులు చేరిచీ - ఒకరాత్రి - యేకరాత్రిగజేసెను

ఆదివారము పూటనూ - అష్టమీ - దినమందు జన్మించెనూ


తలతోను జన్మమైతె - తనకు బహు - మోసంబు వచ్చుననుచు

ఎదురుకాళ్ళను బుట్టెను - ఏడుగురు - దాదులను చంపెనపుడు

నెత్తురుతొవుండి యపుడూ - ఆబాల - కావుకావున యేడ్చుచు

నన్నేల యెత్తుకొనవే - ఓతల్లి - దేవకీ వందనంబు


ఒళ్లెల హీనంబుతో - ఈరీతి - నున్నాను కన్నతండ్రి

నిన్నెట్లు ఎత్తుకుందూ - నీవొక్క - నిమిషంబు తాళరన్నా

గంగనూ ప్రార్ధించెనూ - జలనిధుల - గంగతా నుప్పొంగెను

గంగనదిలో నప్పుడూ - దేవకీ - జలకంబులాడె నపుడు


ఇకనైన యెత్తుకొనవే - నాతల్లి - దేవకీ వందనంబు

కాని బాలుని వలెను - నన్నిట్లు - యెడబాసి యుండతగునా

నీపుణ్యమాయె కొడుకా - యింకొక్క - నిమిషంబు తాళుమనుచూ

కామధేనువు నప్పుడూ - దేవకీ - కడగి ప్రార్థించగానూ


పాలవర్షము గురిసెను - అప్పుడా - బాలుపై చల్లగానూ

తడివస్త్రములు విడిచెనూ - దేవకి - పొడివస్త్రమును కట్టెను

పొత్తిళ్ళమీద నపుడూ - బాలుండు - చక్కగా పవళించెను

తనరెండు హస్తములతో - దేవకి - తనయుణ్ణి యెత్తుకొనెను


అడ్డాలపై వేసుక - ఆబాలు - నందచందము చూచెను

వసుదేవు పుత్రుడమ్మా - ఈబిడ్డ - వైకుంఠ వాసుడమ్మా

నవనీత చోరుడమ్మా - ఈబిడ్డ - నందగోపాలుడమ్మ

సితపత్రనేత్రుడమ్మా - ఈబిడ్డ - శ్రీరామ చంద్రుడమ్మ


శిరమున చింతామణి - నాతండ్రి - నాలుకను నక్షత్రము

పండ్లను పరుసవేది - భుజమున - శంఖుచక్రములు గలవు

వీపున వింజామరం - నాతండ్రి - బొడ్డున పారిజాతం

అరికాళ్ళ పద్మములును - అన్నియూ - అమరెను కన్నతండ్రీ


నీరూపు నీచక్కనా - ఆ బ్రహ్మ - యెన్నాళ్లు వ్రాసెతండ్రీ

అన్నెకారి కడుపునా - ఓ అయ్య - ఏల జన్మిస్తివయ్య

మా యన్న కంసరాజు - ఇప్పుడూ - వచ్చు వేళాయెరన్నా

నిన్ను నే నెత్తుకోని - ఏత్రోవ - నేగుదుర కన్నతండ్రి


ఆ చక్కదనము జూచి - దేవకి - శోకింపసాగె నపుడు

తల్లి శోకము మాన్పగా - మాధవుడు తంత్ర మొక్కటి చేసెను.

పెద్ద బొబ్బలు పెట్టుచూ, మాధవుడు - గట్టిగా యేడ్వసాగె

శోకంబు చాలించియూ - దేవకి - బాలుణ్ణి యెత్తుకొనెను


నాయన్న వూరుకోరా - నాతండ్రి - గోపాల పవళించరా

అల్లడుగొ బూచివాడు - నాతండ్రి - వస్తాడు పవళించరా

బూచులను మర్దించనూ - నలినాక్షి - బుద్ధిమంతుడను అమ్మా

బూచేమి చేసునమ్మా - నాతల్లి - బూచి నన్నెరుగు నమ్మా


నీ పుణ్యమాయె కొడుకా - నీ వొక్క - నిమిషంబు తాళుమనుచు

అల్లడుగొ జోగివాడూ - నా తండ్రి - వస్తాడు పవళించరా

జోగి మందుల సంచులూ - ఏ వేళ - నా చంక నుండగాను

జోగేమి చేసునమ్మ - నా తల్లి - జోగి నన్నెరుగునమ్మా


నీ పుణ్యమాయె కొడుకా - నీ వొక్క - నిమిషంబు తాళుమనుచు

అల్లదుగొ పాము వచ్చె - నా తండ్రి - గోపాల పవళించరా

పాముల్ల రాజె అయినా - శేషుండు - పాన్పుపై యుండగానూ

పామేమి చేసునమ్మా - నలినాక్షి - భయము నీ కేలనమ్మా


నీలమేఘపు చాయలూ - నీమేను - నీలాల హారములునూ

సద్గురుడు వ్రాసెనాడు - నా తండ్రి - నీరూపు నీచక్కన

నిన్ను నేనెత్తుకోనీ - యేత్రోవ - పోదురా కన్నతండ్రి

నాకేమి భయములేదే - నాతల్లి - నాకేమి కొదువలేదే


మా మామ కంసుకుండు - ఈ వేళ - నన్ను చంపగ వచ్చినా

మా మామ నాచేతనూ - మరణమై - పొయేది నిజము సుమ్మూ

వచ్చు వేళాయెననుచూ - నా తల్లి - వసుదేవు పిలువనంపూ


గోపెమ్మ బిడ్డ నిపుడూ - శీఘ్రముగ - తెచ్చి నీవుంచవమ్మా

అంతలో వసుదేవుడూ - బాలుణ్ణి - తలమీద ఎత్తుకొనెనూ

రేపల్లె వాడలోనూ - గోపెమ్మ - ఇంటనూ వచ్చె నపుడూ

గోపెమ్మ పుత్రినపుడూ - వసుదేవు - భుజముపై నెక్కించుకూ


అతి త్వరితముగ వచ్చెనూ - దేవకి - హస్తముల నుంచె నపుడు

దేవకికి - తనయు డపుడూ - పుట్టెనని - కంసునకు కబురాయెను

ఝల్లుమని గుండెలదర - కంసుండు - పీఠంబు దుమికె నపుడూ

జాతకంబులు చూచెనూ - గండంబు - తగిలెనని కంసుకుండు


చంద్రాయుధము దూసుకా - శీఘ్రముగ - దేవకి వద్దకొచ్చె

తెమ్మని సుతునడిగెనూ - దేవకి - అన్నదీ అన్నతోనూ

మగవాడు కాదురన్నా - ఈ పిల్ల - ఆడపిల్ల నమ్మరా

ఉపవాసములు నోములూ - నోచి యీ - పుత్రికను గంటినన్నా


పుత్రి దానము చేయరా - నాయన్న - పుణ్యవంతుడవురన్నా

దేవాదిదేవులైన - బ్రహ్మ రు - ద్రాదులకు పూజచేసి

పూజ ఫలముచేతనూ - వారి కృప - వల్ల పుత్రికను గంటీ

నీ పుణ్యమాయెరన్నా - నీవు పు - త్రికను దయచేయుమన్నా


నిర్దయాత్మకుడవగుచు - నీవిట్లు - చేయుట తగదు రన్నా

ప్రేమతో చెల్లెలపుడు - అన్నను - చెయిపట్టి బ్రతిమాలెనూ

గంగాది నదులయందూ - పుత్ర దా - నము చేయమని వేడెనూ

కాదుకాదని కంసుడూ - దేవకి - పుత్రికను అడిగె నపుడు


అడ్డాలపై బాలనూ - పుచ్చుకొని - ఎగరేశి నరకబోయె

అంబరమునకు ఎగురగా - వేయనపు - డా బాల కంసు జూచి

నన్నేల చంపెదవురా - నీ యబ్బ - రేపల్లె వాడలోను

పెరుగుతున్నాడు వినరా - కృష్ణావ - తారమై జన్మించెనూ


నిజముగా దోచెనపుడూ - కంసుడు - యేతెంచి పవళించెనూ

రేపల్లె వాడలోనూ - పెరుగుచు - న్నాడనీ దిగులొందెను

నీ యబ్బ నీ తాతరా - కంసుడా - కృష్ణుండు పుట్టెననుచూ

చల్లమ్ము వారలెల్లా - ఆకబురు - చక్కగా చెప్పగాను


పూతకికి కబురాయెను - అప్పుడా - పూతకి చనుదెంచెను

శృంగారముగ పూతకీ - స్తనములకు - విషధార పూసుకొనెను

రేపల్లె వాడలందూ - కృష్ణుడు - తిరుగుచున్నా చోటుకూ

చనుదెంచి విషపుపాలూ - ఇవ్వగా - సమకట్టి ఇవ్వగానూ


బాలురతో బంతులాడ - కృష్ణుని - బాలరందరు కొట్టగా

కావుకావున ఏడ్చుచు - పరుగెత్తి - వీధి నడుమను నిలచెనూ

ప్రేమ కృష్ణుణ్ణి చూచీ - పూతకి - ప్రియముతో బుజ్జగించి

నా యన్న వూరుకోర - నా తండ్రి - పాలు యిచ్చెదను రార


మూడు గుక్కలు పీల్చగా - పూతకి - భూమిపై కొరిగి పడగా

గోపెమ్మ జూచి అపుడూ - బంగారు - గిన్నెలో బువ్వపెట్టి

ప్రొద్దున్న వుగ్గుపోసి - కృష్ణుణ్ణి - ఒడిలోను పండవేసె[1]

అంతలో కంసహితుడూ - బండిరూ - పై - యెదురుగావచ్చెనూ


పాదములు రెండు పిడుగు - లావలే - దడదడా విసిరెనపుడూ

వృషభమై వచ్చి నిలువ - ఒక్కలఘు - వున చంపివేసెనపుడూ

చల్లమ్ము వారలెల్లా - ఈ కబురు - చల్లగా చెప్పిరపుడు

రేపల్లె వాడలోను - ఉన్నట్టి - గోపికలు గుంపుగూడి


మాయిళ్ళ కొచ్చునమ్మా - కృష్ణుడు - మమురవ్వ చేసునమ్మా

తాళలేమమ్మ మేము - నీ సుతుడు - తాలిమితో వుండడమ్మా

ఇకనైన బుద్ధిచెప్పీ - ఇంతిరో - పదిలమ్ము సేయుమమ్మా"

అనుచునూ గట్టిగాను - మనమంత - గోపెమ్మ కడకుబోయి


చెప్పుదామనుచు వారు - గోపెమ్మ - చెంతకేగగ నప్పుడు

గోపాలకృష్ణు డపుడూ - అచటనే - పాలుత్రాగుచు నుండెనూ

ఇదియేమి యాశ్చర్యమే - ఓ చెలియ - ఇదియేమి చోద్యమమ్మ

కనుపాపలను దీసునే - కృష్ణుడు - దొంగతనములు చేసునే


ఇకనేమి చేసునోను - మనము బులు - పాటమున వస్తిమమ్మా

అమ్మనే నెరుగనమ్మా - నాత్రోవ - నేబోవు చుండగాను

ననురవ్వ చేసిరమ్మా - నేనంత - భయపడీ వస్తినమ్మా

కొబ్బరి కుడకలనుచు - గోపికలు - గొబ్బున పిలువబోవ


కొబ్బరి కుడకలనుచు - గోపికలు - గుబ్బలను చూపినారు

పౌర్ణమి రోజులందు - జలజాక్షు - లందరూ కూడకోనీ

చీరలటు తీసివేసి - గోపికలు - జలకమాడుచు నుండగా

తీసివుంచిన చీరలు - కృష్ణుండు - వేసె ఆ పొన్నమీద


వేసియా వేణునాదం - వూదుచూ - వుండె నా మాధవుండూ

జలకమ్ము చాలించియూ - గోపికలు - మనచీర లేమాయెనే

నమ్మరాదే కృష్ణుని - ఇకను ఈ - చినగొల్లవాని నెపుడూ

ఎంతపని చేసెనమ్మా - ఓ చెలియ - ఏమి యాశ్చర్యమమ్మా


వెదకుచూ కొందరుండీ - నీళ్ళలో - మునిగియుండిరి కొందరూ

అప్పుడూ గోపికలలో - ఒకయింతి - తాజూచి శ్రీకృష్ణునీ

రారె ఓ అమ్మలార - ఈ పొన్న - మీదున్న శ్రీకృష్ణునీ

ఇవ్వరా మా చీరలూ - ఓ కృష్ణ - ఇవ్వరా మా రవికెలూ


దండంబు పెట్టెదమురా - కృష్ణయ్య - దయయుంచి దయచెయ్యరా

అందరూ ఒకచేతితో దండంబు - పెట్టగా చూచితాను

పొందుగా మీరందరూ - దండంబు - రెండుచేతుల బెట్టరే

ఎంతపని వచ్చెననుచూ - గోపికలు - మానభంగము నొందిరీ


వసుదేవ తనయునకునూ - దండంబు - రెండుచేతుల బెట్టిరీ

పొందుగా వలువలన్నీ - కృష్ణుండు - పేరుపేరున ఇచ్చెను

నాయత్త తిట్టునేమో - యనుచు నొక - రొకరితో వగచిరపుడూ

మాయాడు బిడ్డ యిపుడూ - కొట్టునో - నా బావ దండించునో

నా మగడు బ్రతుకనీడు- ఓయమ్మా నీనేమి చేతునమ్మా


కస్తూరి రంగరంగా - నాయన్న కావేటిరంగరంగా

శ్రీరంగ రంగరంగా నినుబాసి - యెట్లునే మరచుందురా



కృష్ణం వందే జగద్గురుమ్ 🙏🙏

23, ఆగస్టు 2021, సోమవారం

సుత్తుల్లో పలు రకములు 🔨🔨


ఒకడు ఠంగు ఠంగుమని గడియారం గంట కొట్టినట్లు సుత్తేస్తాడు. . 

హ హ హ. దాన్ని ' ఇనప సుత్తి ' అంటారు. 

అంటే ' ఐరన్ హేమరింగ్ 'అన్నమాట. 


ఇంకోడు సుత్తేస్తున్నట్లు తెలియకుండా మెత్తగా వేస్తాడు-

రబ్బరు సుత్తి. అంటే ' రబ్బర్ హేమరింగ్ ' అన్నమాట.


ఇంకోడు ప్రజలందరికీ కలిపి సామూహికంగా సుత్తేస్తాడు -

'సామూహిక సుత్తి ' దీన్నే 'మాస్ హేమరింగ్' అంటారన్నమాట. 

అంటే రాజకీయ నాయకుల మీటింగులూ ఉపన్యాసాలు ఈ టైపు. 


పోతే ఇంకో టైపుంది. 

ఎవరైనా  నీకు సుత్తేద్దామని వచ్చారనుకో, నువ్వు తిరిగి వాళ్ళకి  సుత్తేశాననుకో- 

అహ, ఉత్తినే అనుకుందాం. 

దాన్నే ఎదురు సుత్తి అంటారు. అంటే ' రివర్స్ హేమరింగ్ ' అన్నమాట. 


ఇలా చెప్పుకుంటూ పోతే, నాది సుదీర్ఘ సుత్తి అవుతుంది...................

అంటే ' ప్రొలాంగ్డ్ హేమరింగ్ 'అన్నమాట. 

17, ఆగస్టు 2021, మంగళవారం

శ్రీ కనకవల్లికి సిరుల మా తల్లికిి

శ్రీకనకవల్లికి సిరుల మా తల్లికి సౌభాగ్యవతికిదే జయమంగళం|

చక్కని మోమునకు శ్రీకాంత శోభితకు శ్రీమహాలక్ష్మికి శుభమంగళం||

                                                                 |శ్రీకనకవల్లికి|

ఘల్లు ఘల్లున గజ్జె లందెలు మ్రోగేటి పాదపద్మములకు ఇదే మంగళం|

కనకధారలతోడ గాజుల సవ్వడితో హస్త కమలంబులకు ఇదే మంగళం|

                                                                                      |శ్రీకనకవల్లికి|

కరుణా కటాక్ష వీక్షణంతో చూసేటి అరవిందలోచనకు జయమంగళం|

సకల శుభ కళలతో అలరాలుచున్న మా పద్మనాభ ప్రియకు ఇదె మంగళం|

                                                                                                  |శ్రీకనకవల్లికి|

అఖిలాండకోటి బ్రహ్మాండ నాయకియగు జయ జగజ్జననికిదె మంగళం|

కోరినదే తడవుగా వరములిచ్చే తల్లి హరి పట్టపురాణికిదె మంగళం|

                                                |శ్రీకనకవల్లికి|






9, ఆగస్టు 2021, సోమవారం

శనగలమాసం


"ఇవ్వాళ శనగలు సాతాళించొద్దమ్మా.. మాటోళీ చేసుకుందాం. లేకపొతే

వడలేసినా సరే.." 

అమ్మా, నేను  పేరంటానికి వెళ్ళడానికి సిద్ధపడుతుండగానే

రాబోయే శనగలని ఏం చేయాలో నిర్ణయించేశాను నేను. 

శనగలతో బోల్డన్ని వంటకాలు చేసుకోవచ్చు కదా మరి. 

"మాటోళీ ఏవిటి మాటోళీ? పాటోళీ అనాలి. 

వెనకటికి నీలాంటిదే 

చదువుకి ముందు కాకరకాయ్, చదువయ్యాక కీకరకాయ్ అందిట 

" అమ్మ  ఏమో అనేదే కానీ నాన్న  నన్ను రక్షించేశారు "

అది  సరిగ్గానే చెప్పింది  లేవే.. నువ్వు 

చేసేదాన్ని మాటోళీ అనే అనాలి..."


అమ్మా మాట తిరగెయ్యబోయింది...

కానీ అప్పుడే గేటు దాటి లోపలికి వస్తున్న ఆడవాళ్ళని చూసి ఆగిపోయింది. 

పట్టు చీరలు కట్టుకుని, బోల్డన్ని నగలు పెట్టుకుని వచ్చారు వాళ్ళు.

మరి పేరంటానికి వెళ్ళాలంటే అలాగే తయారవ్వాలి కదా. 

అమ్మ, నేను కూడా తయారైపోయం . 

అసలు శ్రావణ మాసం వస్తుందనగానే

నాకు ఉన్న రెండు పట్టు పరికినిలు రవణమ్మకి 

వేసేస్తుంది అమ్మ, ఓ వంద జాగ్రత్తలు చెప్పి. 

పేరంటానికి పట్టు పరికినిలే కట్టుకుని వెళ్లాలని అమ్మ సిద్ధాంతం. 


పేరంటం అంటే అమ్మా ఎంత బాగా తయారవుతుందో. 

అప్పటికే ముస్తాబులై  వచ్చిన స్నేహితురాళ్ళు 

"ఆలీసం అయిపోతోంది.. తొరగా వచ్చేయండి.." 

అని తొందర పెట్టగానే.....

అమ్మా, నేను  పేరంటానికి బయలుదేరతాము అన్న మాట .


  శ్రావణ మంగళవారం అంటే కనీసం అరడజను పేరంటాలు తప్పకుండా 

ఉంటాయి ఊళ్ళో. 

ఇవి కాకుండా ఇంటికొచ్చి వాయినం ఇచ్చేవాళ్ళు సరేసరి. 

ఇంటినిండా వద్దంటే శనగలు. 

సాతాళింపు, వంకాయి-శనగల కూర, శనగ వడలు, పాటోళీ...

నెలంతా ఇవే వంటకాలు మాకు. 

 అసలు ఈ పేరంటానికి వెళ్ళడం ఓ పెద్ద ప్రహసనం. మధ్యాహ్నం 

పేరంటానికి పొద్దున్న నుంచీ  హడావిడి. 

మధ్యాహ్నం కాఫీలవ్వగానే బయలుదేరతారా, 

మళ్ళీ దీపాలు పెట్టే వేళకి ఇళ్ళు చేరేవాళ్ళు. 


మామూలుగా అయితే మగ పిల్లలకి పేరంటాల్లో ప్రవేశం లేదు.. 

మరి మా తమ్ముడు కి  ఎలా   దొరికిందంటే.. 

బోల్డు బోల్డు శనగలు పట్టుకుని ఒక్కసారే

 ఇంటికి రావడం అమ్మకీ, నాకు  కష్టం కదా

 అందుకని మా తమ్ముడు ప్రతి పేరంటానికీ వచ్చి  

శనగలు ఇంటికి చేరేసే వాడన్న మాట.


 మా తమ్ముడు అలా  పేరంటాలకి వెళ్ళడం బామ్మకి నచ్చేది కాదు. 

"వీడెందుకూ పోతు పేరంటాల్లా.." అనేది కానీ, 

వాడెప్పుడు  పట్టించుకునే వాడు  కాదు.  

అమ్మ తమ్ముడిని  వద్దు అనేది కాదు కానీ బోల్డన్ని జాగ్రత్తలు చెప్పేది.

 ముఖ్యంగా ఎవరు మాట్లాడుతున్నా

 మధ్యలో వచ్చి తన  అభిప్రాయాలు చెప్పొద్దని మరీ మరీ చెప్పేది. 

 అలా పిలవని పేరంటంలా మాట్లాడకూడదుట కదా, అందుకన్న మాట. 


పేరంటం శనగల్లో వేసే కొబ్బరి ముక్కలు ఎంత బాగుంటాయో. 

శనగలు ఇంటికి తెచ్చినప్పుడల్లా నేను,తమ్ముడు కొన్ని కొబ్బరి ముక్కలు నోట్లో 

వేసుకుని (అన్నీ తీసేసుకుంటే అమ్మకి అనుమానంవస్తుంది)

దేవుడి గూట్లో నైవేద్యం కోసం పెట్టిన బెల్లం ముక్కలు

 కూడా బుగ్గన వేసుకుంటూ ఉండేవాళ్ళం . 

అలా నోట్లోనే కొబ్బరి లౌజు తయారు చేసుకునే ఏర్పాటు ఉండేది.

 ఒక్కోసారి  శనగలు మరీ ఎక్కువ వస్తే అమ్మ కొన్నింటిని ఆవుకి పెట్టేసేది.

 "పాడు చేసుకునే కన్నా, దూడకి పెడితే పుణ్యం" అంటూ.


 అసలు పేరంటంలో ఎన్నేసి విషయాలు మాట్లాడుకుంటారంటే.. 

కొత్తగా చేయించుకున్న నగల మొదలు,

 టీవీలో వచ్చే నాటకాల వరకూ దొర్లని టాపిక్ ఉండదు. 

పిల్లల చదువులు, పక్కింటి వాళ్ళతో గొడవలు..ఇవన్నీవినిపిస్తూ ఉండేవి.  

ఎవరైనా పేరంటానికి రాకపోతే వాళ్ళ గురించి కొంచం 

ఎక్కువగా మాట్లాడుకునే వాళ్ళు. 


 ఇప్పుడెక్కడా అలాంటి సందడి  కనిపించడం లేదు.. 

కొన్నాళ్ళు పోతే "ఒకప్పుడిలా పేరంటాలు జరిగేవి" అని చెబితే నమ్మరేమో కూడా..





4, ఆగస్టు 2021, బుధవారం

బేరం

బేరమాడడం అనేది మన జీవితంలో ఒక భాగం అని చెప్పాలేమో.

ప్రతి ఒక్కరూ ఏదో ఒక సందర్భంలో ఏదో ఒక వస్తువుని బేరం చేసే ఉంటారు. 

నిజానికి ఈ బేరం ఆడడం అనేది ఒక కళ అనిపిస్తుంది నాకు. 

ముందుగా ఒప్పుకోవాల్సిన నిజం ఏమిటంటే నాకు బేరమాడడం పెద్దగా రాదు. 

అయినా అప్పుడప్పుడూ ప్రయత్నిస్తూ ఉంటాను. 


నా చిన్నప్పుడు మా ఊళ్లోకి బట్టల మూటల షావుకార్లు వచ్చేవాళ్ళు. పెద్ద పెద్ద బట్టల

 మూటలు సైకిల్ వెనుక కట్టుకుని ఊరూరూ తిరుగుతూ బట్టలు అమ్మేవాళ్ళు. 

 అందరూ మధ్యాహ్న భోజనాలు ముగించి, అరుగుల మీద చేరి పిచ్చాపాటీ లో పడే

 వేళకి సైకిల్  బెల్లు కొట్టుకుంటూ ఈ షావుకార్లు దిగిపోయే వాళ్ళు.  ఒక్కసారిగా సందడి

 మొదలయ్యేది. 


మా ఇంటి దగ్గర ఎవరు ఏం కొనుక్కోవాలన్నా నాడెం చూడడం (నాణ్యత

 పరిశీలించడం) మొదలు, బేరం చేయడం వరకూ అన్ని బాధ్యతలూ మా

 మేనత్త తీసుకునేది. బేరం చేయడం లో నోబుల్ బహుమతి లాంటిది ఏమన్నా ఉంటే

 ఆవిడకి నిరభ్యంతరంగా  ఇచ్చేయొచ్చు. చెప్పిన రేటుకి సగం నుంచి బేరం

 మొదలయ్యేది. 

డైలీ సీరియళ్ళు లేని ఆ రోజుల్లో ఆ బేరమే గంటల తరబడి సీరియల్లా సాగుతూ

 ఉండేది. 


ఒక బేరం సాగుతూ ఉండగానే మరొకరెవరో వచ్చి ఇంకేదో ఎంపిక చేసుకునే

 వాళ్ళు. అలా అలా సాగి సాగి చివరికి కొనాల్సినవి అన్నీ కలిపి 'కండ గుత్త బేరం' 

కింద  కొనేసి ఎవరి వాటా డిస్కౌంట్ ని వాళ్ళు పంచేసుకునే వాళ్ళు. 

మా మేనత్త స్పూర్తితో నేను స్కూల్లో చదివే రోజుల్లో మొదటి సారి బేరం చేశాను,

 బడి దగ్గర కొట్లో నిమ్మతొనలు. అంటే నిజం నిమ్మతొన కాదు, 

తియ్యగా పుల్లగా ఉండే ఒక చాక్లెట్. 

మా అత్త కి ఉన్నంత టాలెంట్ నాకు లేకపోవడం వల్ల బేరం కుదర లేదు. 


హైస్కూల్లో చదివే రోజుల్లో 'పెళ్లి బేరాలు' అనే మాట నా చెవిన పడింది. 

అంటే కట్న కానుకలు మాట్లాడుకోవడం అన్నమాట.

 వినడానికి కొంచం అదోలా అనిపించినా ఆ పేరు సరైనదే అనిపించింది తర్వాత్తర్వాత.

 మేష్టారు హాజరేస్తూ ఒకమ్మాయి పేరు దగ్గర ఆగి 'ఎందుకు రాలేదు?' అని అడిగారు. 

 ఆమె స్నేహితురాలు లేచి నిలబడి 'ఇయ్యాల్దానికి పెళ్లి బేరాలండి' అనగానే క్లాసంతా గొల్లుమంది. 

 మేష్టారు పాపం నవ్వాపుకుని సైలెన్స్ అని అరిచారు. 


కాలేజీ పిల్లలెవరి దగ్గరైనా 'బార్గెయిన్' అని చూడండి. ముఖం చిట్లిస్తారు. 

మా రోజుల్లో కూడా అంతే.

అమ్మతో బయటికి వెళ్ళినప్పుడు తనేమైనా బేరం చేస్తుంటే 

'అబ్బా.. ఎందుకమ్మా' అని విసుక్కునే దానిని . 

'నీకు తర్వాత తెలుస్తుందిలే ' అనేది. తెలిసింది, నిజంగానే. మన దగ్గర బేరమాడే టాలెంట్

 లేనప్పుడు, ఆ టాలెంట్ ఉన్న వాళ్ళని కూడా తీసుకెళ్తే ఉపయోగం అన్న సత్యం బోధ పడింది. 

వాళ్ళు బేరం చేసేటప్పుడు అమ్మకందారు మనం అడక్క పోయినా మనకి 'న్యాయమూర్తి' హోదా

 ఇచ్చేసినా, మనం ఆవేశ పడిపోకూడదనీ, మౌనంగా ఉండాలనీ కొన్ని అనుభవాలు నేర్పాయి.


ఇప్పటికీ నేను కూరగాయలు బేరం చేయడం లో వీక్. 

ఆ మాటకొస్తే ఎంపిక చేయడంలో కూడా. 

వీధుల్లో అమ్మోచ్చే కూరగాయలు, పళ్ళు గీసి గీసి బేరం చేసేవాళ్ళు కూడా 'ఫ్రెష్' లకీ 'స్టోర్' లకీ

 వెళ్తే బేరం మాట మర్చిపోవడం వింతల్లోకెల్లా వింత. 

బేరం గురించి ఎంత చెప్పినా తరగని విశేషాలు పుడుతూనే ఉంటాయి మరి. 

అన్నట్టు ఈ టపా రాస్తున్నంత సేపూ 'భలే మంచి చౌక బేరము..' పాట గుర్తొస్తూనే ఉంది నాకు..

30, జులై 2021, శుక్రవారం

నమశివాయలు

                    కాశీలో విశ్వేశ్వర మా జనని అన్నపూర్ణాదేవి తో 

                    కలభైరవ ఈశ్వర జీవులను కరుణించు                    || నమశివాయ||


                  గంగ యమున నడుమను సరస్వతి సంగమ యుండగాను 

                   నాసిక త్రివేణి లో నాణ్యము గా చూడుము                   || నమశివాయ||

 

 జనన మరణములన గా ఈ జన్మలో పుట్టించొచ్చు చందురు 

 మీ నామ పంచాక్షరి స్థిరముగా నిలుపు మీ                   || నమశివాయ||


 కుక్క వలే తిరుగుతూ చాడీలు చక్కగా చెప్పుచుందురు 

 ఒకవేళ ఉన్న బుద్ధి ఒకవేళ ఉండదు                          || నమశివాయ||


 గంతలు  తొమ్మిది ఆలోపల దంతాలు వేయి ఉండును

పంచ క్రోధముల బట్టి నీ యందు పసలేదు                || నమశివాయ||


 మలమూత్రములు గుంటలు ఆ లోపల మాంసపు  నెత్తురు కండలు

 మురికి ప్రేగుల దండతో పైతోలు బహు తీపి                 || నమశివాయ||


 వేదములు చదివిన ఎన్నెన్ని వేషాలు వేసినా

 నీ భక్తి లేని వారు కాశీలో కొరగారు                      || నమశివాయ||


 కామ క్రోధములు లకే మానవులు కాలమంతయు గడుపుచూ 

 మోహజ్వాలములగుచూ  మీకంటే వెలలేదు      || నమశివాయ||


పగలు నాలుగు ఝూములు  పోకిరీలు పోవుచు తిరుగుచుందురు 

 రాత్రి పొద్దు వేళ నా అతి కేలి భోగములు అనుభవిస్తారు 

 ఆమీద కను నిద్రతో మిమ్మలను తలువరు         || నమశివాయ||

 

 పెక్కు మాటలాడుతూ పెద్దలను వింతగా దూషించు 

 సజ్జలు చూచి నవ్వి చప్పట్లు తలువారు                  || నమశివాయ||

 

 ఈశ్వరా నీ నామము యిలలోన ఎవరూ పాడి వినను

 కైవల్యము తో ముక్తి పొందుతారు                      || నమశివాయ||


                                              లోక సమస్త సుఖినో భవంతు

**** మీ ఉషగిరిధర్ *****

27, జులై 2021, మంగళవారం

నవ గ్రహ పాట

1. శ్రీసర్వేశ్వరవర తనయూడు - తేజస్కామూడు |

    సిద్ధి బుద్ధి ­నాయుకుడు - ఆశ్రితవరదూడు |

    గజముఖధరుడూ - గణనాయుకుడు |

    మూషిక వాహన - మోదకహస్తుడు

    శ్రీ అఖండ  గణపతి రక్షించు  ఈ దంపతులనూ ||


2.    హంసవాహనుడు అబ్జాసనుడూ - నారాయుణ సుతుడూ|

       వాణి తలమున వీణా కలిగిన - వాణీ ­ విభుడు |

      వేద జనకుడు వేదాతీతుడు - వేదాంత ­చారపరుడూ |

      బ్రహ్మ దేవుడు రక్షించు  ఈ దంపతులనూ ||


3.   లక్షీసహితుడు నిక్షేపాజ్ఞుడు - పక్షివాహనుడు |

      పాతక సంహారుడు - పీతాంబరధరుడూ |

      అహల్య శాప ­మోచనుండు - అక్షయుమొసగిన ఆది దేవుడు |

    శ్రీమహా­ష్ణువు - రక్షించు ఈ దంపతులనూ ||


4.  పార్వతి సహితుడు - పన్నగధరుడు - ఫాలనేత్రుడు |

    గౌరీహితుడు - గంగాధరుడు - గజచర్మాంబరధరుడూ |

    కరిముఖజనకుడు - గరళగ్రీవుడు - కైలాసాద్రినివాసుండైన |

    సాంబ మూర్తి రక్షించు - ఈ దంపతులనూ ||


5.  రక్తవస్తువు ప్రీతికరుడు - రత్నాంబరధరుడూ |

    రక్తగాత్రుడు - బూగ్వేదుడూ - వేదాచార్యుడు |

    పదిమూడారింట, ఫలదాయుకుడూ - పంచమరాశిన నివసించెడువాడు|

    సూర్యగ్రహము రక్షించు - ఈ దంపతూలనూ ||


6.   తెల్లనిగంధము - తెల్లనిమేను - తేజస్కామూడు |

    రోహిణి హితుడు - రాత్రీశ్వరుడూ - రూఢిగ ఇతడూ |

    ఆరు, ఒకటి, మూడెడింటను ఎప్పటికిని ఫలదాయుకుడైనా |

    చంద్రగ్రహము రక్షించు - ఈ దంపతులనూ ||


7.  అప్రకాశూడు ఆదిత్యోత్తము - డత్యంతోత్తముడు |

     మేషవృశ్చిక రాసుల యుందు కాంక్ష గలవాడు |

    ఆడకధాన్య ఆహారపరుడు - అగ్నిహోత్రునకు అనుకూలుండు |

    అంగారకగ్రహము రక్షించు - ఈ దంపతులనూ ||


8.   సోముని సుతుడు మేషాతీతుడు - మేధాతీతూడూ |

    కన్య ­ధున రాసులయుందు కాంక్ష గలవాడు |

    ఎనిమిది నాలుగు పది రెండింటను - ఎప్పటికిని ఫలదాయుకుడైనా |

    బుధగ్రహము రక్షించు - ఈ దంపతులనూ ||


9.   ధునధనుస్సులాకారముగా - మేదిని లోపలను |

    తొ్మ్మ్దిది రెండెడింటను తొలుతగా ఫల­ుచ్చు |

    బుగ్వేదాత్తుడు - లోకాతీతుడు - ప్రీతిదై్వత ప్రీతి కరుడూ |

    గురుగ్రహము రక్షించు - ఈ దంపతులనూ ||


10.  వృషతుల రాశుల యీరెండింటని - ­వరించెడువాడు |

    భార్గవసుతుడు దానవ హితుడు - ప్రఖ్యాతైనవాడు |

    ఆరు ఒకటి మూడేడింటను - ధనము నొసగెడి - ధవళ శరీరుడు |

    శుక్ర గ్రహము రక్షించు - ఈ దంపతులనూ ||


11.   మంద గమనుడు - మలిన శరీరుడు - మలినాంబరధరుడూ |

    ఆరు - మూడింటను - అనుకూలుండు - ఆయూశ్కారకుదు |

    కుంభమృగాదులు కోరిన విభుడూ -ఛాయూధరడూ ఛాయూ సుతుడు

    శని గ్రహము రక్షించు - ఈ దంపతులనూ ||


12. కృష్ణవర్ణుడు - కృష్ణశరీరుడు - కృష్ణాంబరధరుడూ |

    సృష్టీపరుడూ - నిష్టాపరుడూ - శ్రేష్టుండవు నీవు |

    మాషాశనుడవు - మన్మధ ­మిత్రుడవు |

    మూడారింటను - ముఖ్యుడవైనా |

    రాహుగ్రహము రక్షించు - ఈ దంపతులనూ ||


13. చిత్రవర్ణుడు - చిత్రశరీరుడు - చిత్రాంబరధరుడూ |

    చిత్రాగుప్తాదుల తోటి - మైత్రీగలవాడు |

    త్రిషడస్థానందు శివుడూ వృషళీ పతుడూ కుళుధ్వజుడు |

    కేతుగ్రహము రక్షించు - ఈ  దంపతులనూ ||


14.  ఆశించెవ్వరు నవగ్రహాల - మంగళహారాతీ

    పాడీ ­న్నను - కాశీయూత్రా చేసిన ఫలమూ

    వాసిగ వారణాశి సుబ్బయు్యశాస్త్రి - శాశ్వత వరద నివాసుండైనా

    శ్రీసర్వేశ్వరవర సన్నిధికి - చేరుదు మెల్లపుడూ ||